Những
từ dùng sai do từ nguyên Ấn-Âu
Trở
về trang chủ
Những
từ bị dùng sai, do thiếu
hiểu biết về từ nguyên Ấn-Âu hoặc từ nguyên của
chúng. Còn những từ
nào như thế này nữa?
- mô đen / mô
đéc
mô đen (Pháp=modèle, có nghĩa là mẫu,
kiểu mẫu, người mẫu); mô đéc (Pháp=moderne, có nghĩa
là hiện đại, tân thời, rất mới). Hai từ này thường
được dùng để nói về cái gì có vẻ mốt (Pháp=à la mode,
có nghĩa là hợp với mốt thời đại).
- xy lanh / xơ ranh
xy lanh (Pháp=cylindre, có nghĩa
là thứ chi tiết máy hình ống (trụ), trong
đó có cái pít-tông chuyển động
lên xuống liên tục); xơ ranh (Pháp=seringue, có nghĩa
là cái ống tiêm, bơm tiêm).
- séc / set
séc (Pháp=chèque, có
nghĩa
tờ ngân phiếu ... chi trả); set (Anh=set, có nghĩa như một
ván, như một set bóng bàn, vv.). Ấy thế mà cũng có
giáo sư ngôn ngữ học viết sai!!!
- týp (típ) / tuýp
týp
- thường viết là típ
(Pháp=type, có nghĩa là loại, kiểu, loại
hình, như típ người mảnh mai, típ người nặng nề,
típ người hay nịnh bợ, có 3 típ vi rút
cúm gây bệnh cúm là A, B và C, bệnh
tiểu đường típ 1); tuýp (Pháp=tube, có nghĩa
là cái ống, như tuýp kem đánh răng,
tuýp thuốc mỡ bôi mắt).
- mô típ /
môtuýp
Có nơi đã viết như vậy: "... cùng
môtuýp về hình ảnh ..."
(http://vnexpress.net//Vietnam/Van-hoa/San-khau-Dien-anh/2007/04/3B9F580E/)
- ba bi (xem trang Những từ Lóng, Lạ)
- cafe / coffee
cafe là cái quán bán đồ giải khát;
coffee là cái chất hột rang đen để pha uống mà ta
gọi là cà-phê (nâu, đen, đá, ...)
- khí metal : chỉ
có khí methane, còn metal là kim loại (Tiền
Phong 97, 15/5/2003, tr. 13, box màu xanh).
- lạm dụng ma túy
: thấy "drug abuse" thì cứ dịch đại là "lạm dụng ma túy", có biết đâu là
đã dùng ma túy là lạm dụng rồi, mà
drug ở đây là "thuốc", như thuốc mê, thuốc ngủ,
dùng quá liều, cho mục đích khác, mới
là lạm dụng chứ.
- Halle / Halais
Hà Nội có tên đường phố và cái hồ
cạnh đó được gọi là phố Halais và hồ Halais (thời
Pháp thuộc), đọc sang tiếng Việt là
[ha-le]. Bỗng nhiên ngày nay cũng ở phố đó
và trước mặt hồ có cái quán gọi là
Halle (mang ở Đức sang à?).
- Alpo / Anpo
Góc đường Nguyễn Thái Học - Điện Biên Phủ
(Hà Nội) có cái nhà góc phố vốn của
người Tầu (thời Pháp thuộc), tên là An Phát
(chữ Hán) lúc đó phiên âm thành
Anpo. Nay gần đó lại có khách sạn tên
là Alpo. Chắc là tại mát mẻ như dãy
núi Alpes ở Pháp chứ không phải tại gần nơi vốn
là Anpo.